صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوق سرمایه گذاری نوعی نهاد مالی است که با جمع آوری وجوه از افراد در موضوع فعالیت خود سرمایه گذاری می کند و هریک از سرمایه گذاران نسبت به آورده خود در سود و زیان صندوق شریک می شوند. صندوق های سرمایه گذاری بر حسب نوع، منابع جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار درآمد ثابت، سهام، انواع کالا و... سرمایه گذاری می کنند.
انوع صندوق های سرمایه گذاری
انواع اصلی صندوق های سرمایه گذاری از منظر نوع دارایی تحت تملک به سه دسته صندوق های درآمد ثابت، صندوق های سهامی و صندوق های مختلط تقسیم می شوند.
واحد و NAV
واحد (یونیت) صندوق سرمایه گذاری چیست؟ (NAV)
واحدهای سرمایه‌گذاری کوچکترین جزء صندوق‌های سرمایه گذاری محسوب می‌شوند. از آنجا که هزاران نفر در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری میکنند و دارایی صندوق را تشکیل می دهند، باید سهم هریک از این افراد از این دارایی بزرگ مشخص شود. به همین منظور کل دارایی صندوق به بخش‌های کوچکتر که واحد یا یونیت سرمایه‌گذاری نامیده می‌شود، تقسیم می‌شود.
ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟
ارزش خالص دارایی(NAV) ارزش بازار هر واحد صندوق را نشان می دهد. این ارزش، قیمتی است که سرمایه گذاران، واحد صندوق را به آن قیمت(قیمت صدور) از مدیر صندوق خریداری می کنند و در صورت تمایل به فروش، آن ها را به شرکت مدیر صندوق می فروشند(قیمت ابطال). این قیمت با تقسیم ارزش کل وجه نقد و اوراق بهادار موجود در صندوق پس از کسر بدهی ها و هزینه ها بر تعداد سهام موجود در صندوق به دست می آید. محاسبه NAV یا ارزش خالص دارایی یک بار در پایان هر روز بر اساس قیمت پایانی سبد دارایی های صندوق انجام می شود. به عنوان مثال؛ صندوق سرمایه گذاری مشترکی 6.500 میلیارد ریال در اوراق بهادار و وجه نقد و 500 میلیارد ریال بدهی دارد. در نتیجه ارزش کل خالص این صندوق 6.000 میلیارد ریال است. رقم خالص ارزش دارایی ها برای سرمایه گذاران بسیار مهم است؛ زیرا از طریق آن رقم است که می توانند قیمت هر واحد صندوق را محاسبه کنند. با تقسیم خالص ارزش کل دارایی های صندوق بر تعداد واحد های موجود، قیمت هر واحد برای سرمایه گذار بدست می آید. خالص ارزش دارایی های صندوق یا NAV به صورت کلی یا به ازای هرواحد اعلام می شود. با توجه به مثال قبلی، اگر صندوق 6 میلیون سهم داشته باشد، قیمت هر واحد صندوق یا NAV آن با تقسیم 6.000 میلیارد ریال بر 6 میلیون بدست می آید که برابر با با 1.000.000 برای هر واحد خواهد بود.
صدور و ابطال واحد سرمایه گذاری
- قیمت صدور: NAV صدور یا قیمت خرید واحدهای سرمایه‌گذاری، بر مبنای ارزش خالص دارایی صدور تعیین می‌گردد. قیمت صدور همیشه اندکی بالاتر از ارزش خالص هر واحد (NAV) است و علت این تفاوت آن است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه‌ای بابت کارمزد معاملات پرداخت کند .
- قیمت ابطال: NAV ابطال عبارت است از خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق که کسورات قانونی از جمله هزینه‌های مربوط به معاملات از آن کسر شده است.
چگونه باید در صندوق ها سرمایه گذاری کرد؟
صندوق ها از نظر قابلیت معامله به دو دسته قابل معامله در بورس (ETF) و صندوق های صدور و ابطالی تقسیم می شوند.
صندوق صدور و ابطالی
سرمایه گذاری در این صندوق ها خارج از بورس انجام می شود و فرد بعد از یافتن صندوق مورد نظر خود باید به سایت صندوق مراجعه کند و بر اساس دستورالعمل سرمایه گذاری آن صندوق اقدام کند. با گسترش خدمات آنلاین بیشتر صندوق ها تمامی خدمات صدور و ابطال را به شکل آنلاین و غیرحضوری انجام می دهند.
صندوق قابل معامله در بورس (ETF)
برای سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله، همانند خرید و فروش سهام، باید در ساعات انجام معاملات بازار، با مراجعه به سایت کارگزاری، نماد صندوق را جست و جو کرده و اقدام به خرید و فروش واحدها کنید. برای خرید صندوق های قابل معامله مانند صندوق "سپاس" می توانید از کارگزاری iBtrader استفاده کنید.
مزایای صندوق های ETF
- 1- خرید و فروش آنی در بورس
- 2- استفاده از اعتبار در جهت اهرمی کردن سرمایه گذاری در صندوق
- 3- تنوع بخشی
- 4- هزینه کارمزد کم
- 5- آسان بودن روند سرمایه گذاری در آن ها
- 6- شفافیت
- 7- معافیت مالیاتی
سایت مختص به هر صندوق
برای پیدا کردن سایت مختص به هر صندوق نیز می توانید نام صندوق مورد نظر را در در گوگل جست و جو کرده و در فهرست ارائه شده سایت صندوق را پیدا کنید.
ارکان صندوق سرمایه گذاری
هرصندوق برای تشکیل و اداره، نیاز به چند رکن و نهاد مهم دارد که بر عملکرد صندوق نظارت داشته باشند و شرایط لازم جهت عملکرد مطلوب صندوق را فراهم کنند. در ادامه ارکان صندوق و وظیفه‌ی هرکدام از آنها توضیح داده شده است:
اساسنامه و امیدنامه صندوق
همه ی نهادهای مالی که خدمات صندوق های سرمایه گذاری را ارائه می دهند موظف هستند که اساسنامه و امیدنامه صندوق را دراختیارعموم قرار دهند.
